Διατροφή

Η καλή διατροφή είναι ζωτικής σημασίας για τη συνολική υγεία. Παίζει καθοριστικό ρόλο στην υποστήριξη της ικανότητας του ανοσοποιητικού συστήματος να καταπολεμά τις λοιμώξεις και συμβάλλει στη διατήρηση ενός υγιούς βάρους, μειώνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης παθήσεων όπως οι καρδιακές παθήσεις, ο διαβήτης, ο καρκίνος και η οστεοπόρωση.

Το να είσαι οροθετικός δε σημαίνει ότι πρέπει να κάνεις μεγάλες αλλαγές στη διατροφή σου. Η κατανάλωση των σωστών τροφών μπορεί όμως να σε κάνει να αισθάνεσαι καλύτερα, να έχεις περισσότερη ενέργεια και μπορεί επίσης να διατηρήσει την καρδιά και τα οστά σου υγιή καθώς μεγαλώνεις.

Αν χρειάζεσαι υποστήριξη οι διαιτολόγοι μπορούν να σου παρέχουν καθοδήγηση, να αντιμετωπίσουν τις ανησυχίες σου, να σε βοηθήσουν να διαχειριστείς το βάρος σου, να αντιμετωπίσεις τις παρενέργειες της θεραπείας του HIV (όπως η ναυτία ή η διάρροια) ή να αντιμετωπίσεις θέματα όπως η υψηλή χοληστερόλη.

Για τους περισσότερους ανθρώπους με HIV, μια ισορροπημένη διατροφή περιλαμβάνει:

• Αμυλούχες τροφές: Σκέψου τες ως το θεμέλιο, καθώς θα πρέπει να αποτελούν περίπου το ένα τρίτο της ημερήσιας πρόσληψης τροφής σου. Παρέχουν υδατάνθρακες για ενέργεια, φυτικές ίνες, ασβέστιο, σίδηρο και βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Οι επιλογές ολικής άλεσης είναι προτιμότερες λόγω των προστιθέμενων φυτικών ινών, βιταμινών και μετάλλων.
• Φρούτα και λαχανικά: Στόχος είναι να καταναλώνεις τουλάχιστον πέντε μερίδες καθημερινά. Είναι πλούσια σε βιταμίνες, μέταλλα και φυτικές ίνες, βοηθούν στη διαχείριση του βάρους και προστατεύουν από ορισμένες ασθένειες. Τα διάφορα είδη παρέχουν διαφορετικά θρεπτικά συστατικά, οπότε η ποικιλία είναι το κλειδί.
• Γαλακτοκομικά ή εναλλακτικά προϊόντα: Το γάλα, το τυρί και το γιαούρτι προσφέρουν βιταμίνες, μέταλλα και ασβέστιο. Να επιλέγεις τις εκδοχές με χαμηλά λιπαρά για να μειώσεις την πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών. Αν τα αποφεύγεις, υπάρχουν εναλλακτικά εμπλουτισμένα ροφήματα όπως το γάλα σόγιας, ξηρών καρπών, ρυζιού, βρώμης ή καρύδας.
  
• Πηγές πρωτεϊνών: Τα φασόλια, τα όσπρια, οι ξηροί καρποί, τα ψάρια, τα αυγά και το κρέας προσφέρουν πρωτεΐνες, βιταμίνες και μέταλλα. Τα ψάρια, ιδίως οι λιπαρές ποικιλίες, παρέχουν ωμέγα-3 λιπαρά οξέα με αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Περιόρισε όσο μπορείς το κόκκινο ή επεξεργασμένο κρέας γιατί αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης μερικών τύπων καρκίνου.
  
• Υγιεινά λίπη: Τα ακόρεστα λίπη από ξηρούς καρπούς, σπόρους, αβοκάντο, ελαιόλαδο και λιπαρά ψάρια είναι προτιμότερα από τα κορεσμένα λίπη που βρίσκονται στο κρέας, το τυρί και το βούτυρο. Ελαχιστοποίησε την πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών, καθώς και τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι και ζάχαρη.
  
• Περιόρισε τα ζαχαρούχα και λιπαρά τρόφιμα: Αυτά θα πρέπει να καταναλώνονται με φειδώ, καθώς περιέχουν κενές θερμίδες και προσφέρουν μικρή θρεπτική αξία. Η υπερβολική ζάχαρη μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του σωματικού βάρους και τερηδόνα.
  
• Μείωσε την πρόσληψη αλατιού: Το υπερβολικό αλάτι μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση, αυξάνοντας τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, καρδιακών παθήσεων και προβλημάτων στα νεφρά. Οι ενήλικες και τα παιδιά άνω των 11 ετών δεν πρέπει να καταναλώνουν περισσότερο από 6 γραμμάρια αλάτι ημερησίως.
  
• Μείνε ενυδατωμένος/η: Πίνε 6 έως 8 ποτήρια υγρών την ημέρα, όπως νερό, γάλα με χαμηλά λιπαρά, ροφήματα χωρίς ζάχαρη, τσάι και καφέ. Περιόρισε τους χυμούς φρούτων στα 150ml ημερησίως. Πρόσθετη πρόσληψη υγρών είναι απαραίτητη κατά τη διάρκεια πυρετού, διάρροιας ή άσκησης. 

Οι υπερτροφές και οι δίαιτες που γίνονται trend κατά καιρούς θα πρέπει να προσεγγίζονται με προσοχή. Τα ισχυριζόμενα οφέλη των υπερτροφών συχνά δεν έχουν επαρκείς αποδείξεις, ενώ πολλές δίαιτες μπορεί να έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία. Τα συμπληρώματα είναι γενικά περιττά εάν διατηρείς μια ισορροπημένη διατροφή με φρούτα και λαχανικά. 

Οι διαιτολόγοι μπορούν να σου παρέχουν εξατομικευμένη καθοδήγηση, διασφαλίζοντας ότι η διατροφή σου ανταποκρίνεται στις διατροφικές απαιτήσεις, να διαχειρίζονται τις παθήσεις και να αντιμετωπίζουν τις διατροφικές ανάγκες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, τις αλλεργίες ή της σωματικής άσκησης. Οι τακτικές αξιολογήσεις μπορούν να βοηθήσουν στον εντοπισμό αλλαγών στο βάρος ή στη σύνθεση του σώματος.