Το φύλο αποτελεί ένα κρίσιμο παράγοντα που επηρεάζει την επιδημία του HIV/AIDS. Οι γυναίκες και τα κορίτσια πλήττονται δυσανάλογα από την επιδημία λόγω κοινωνικών, πολιτισμικών και οικονομικών παραγόντων που συχνά τις θέτουν σε μεγαλύτερο κίνδυνο ορομετατροπής. 


Σε πολλές κοινωνίες, οι έμφυλοι κανόνες και οι ανισότητες περιορίζουν την αυτονομία των γυναικών στη λήψη αποφάσεων που σχετίζονται με το σεξ. Η διαπραγμάτευση χρήσης προφυλακτικού γίνεται δυσκολότερη σε κοινωνίες που τα έμφυλα στερεότυπα και η ανισότητα των φύλων δεν έχουν αντιμετωπιστεί επαρκώς. Ταυτόχρονα, η σεξουαλική βία και η εκμετάλλευση επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο τις γυναίκες σε σχέση με  την επιδημία του HIV/AIDS. 


Λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κύριος τρόπος μετάδοσης του HIV παγκοσμίως είναι το ετεροφυλοφιλικό σεξ, είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε τους τρόπους με τους οποίους η έμφυλη διάσταση επιβαρύνει περαιτέρω τις γυναίκες λόγω επιπρόσθετων βιολογικών κινδύνων.


Ο HIV μπορεί να μεταδοθεί ευκολότερα από τους άνδρες στις γυναίκες παρά από τις γυναίκες στους άνδρες. Επιπλέον, οι γυναίκες συχνά διαγιγνώσκονται με HIV αργότερα από τους άνδρες, με αποτέλεσμα να καθυστερεί η πρόσβαση στην αντιρετροϊκή θεραπεία (ART) και να αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης ασθενειών που σχετίζονται με το AIDS.


Τα τρανς άτομα και ειδικότερα οι τρανς γυναίκες, αντιμετωπίζουν επίσης υψηλότερο κίνδυνο ορομετατροπής λόγω του στίγματος, των διακρίσεων και της περιθωριοποίησης που βιώνουν σε πολλά μέρη του κόσμου. Οι τρανσφοβικές αντιλήψεις που επικρατούν και οι θεσμοθετημένες διακρίσεις δημιουργούν εμπόδια στην πρόσβαση σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών πρόληψης και θεραπείας του HIV.


Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει προσπάθειες για την αντιμετώπιση των έμφυλων ανισοτήτων στην πρόληψη και τη θεραπεία του HIV. Στρατηγικές που στοχεύουν στην ενδυνάμωση των γυναικών, όπως η προώθηση της ισότητας των φύλων, η αντιμετώπιση της έμφυλης βίας και η αύξηση της πρόσβασης στην εκπαίδευση και στις οικονομικές ευκαιρίες, μπορούν να συμβάλλουν στη μείωση της ευαλωτότητας  των γυναικών ως προς τον HIV. Επιπλέον, η αύξηση της πρόσβασης στην ART και η διασφάλιση ότι τα προγράμματα πρόληψης και θεραπείας του HIV είναι προσαρμοσμένα στις ανάγκες των γυναικών και των τρανς ατόμων μπορούν να συμβάλλουν στη μείωση της μετάδοσης του HIV και στη βελτίωση της υγείας τους.

Η αναγνώριση της έμφυλης διάστασης στην επιδημία του HIV/AIDS δείχνει πως η αντιμετώπιση και εξάλειψη της επιδημίας χρειάζεται να συμπορευτεί με τη μάχη κατά των έμφυλων διακρίσεων.


  • Το 2020, το 48% των ενηλίκων που ζούσαν με HIV παγκοσμίως ήταν γυναίκες. (UNAIDS)


  • Οι νεαρές γυναίκες (ηλικίας 15-24 ετών) πλήττονται ιδιαίτερα από τον HIV, με τις νέες μολύνσεις να συμβαίνουν με ρυθμό διπλάσιο από αυτόν των νεαρών ανδρών. (UNAIDS)


  • Στην υποσαχάρια Αφρική, το 59% όλων των ενηλίκων που ζουν με τον HIV είναι γυναίκες. (UNAIDS)


  • Οι γυναίκες που βιώνουν βία, ιδίως βία εντός της σχέσης τους, διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο για λοίμωξη  HIV. (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας)


  • Σε ορισμένες περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Ευρώπης και της Κεντρικής Ασίας, περισσότερες γυναίκες από ό,τι άνδρες μολύνονται τα τελευταία χρόνια  με τον ιό HIV. (UNAIDS)


  • Τα trans άτομα διατρέχουν επίσης υψηλότερο κίνδυνο για τον HIV, με εκτιμώμενο παγκόσμιο επιπολασμό του HIV 13,1%. (UNAIDS)


Αυτά τα στατιστικά στοιχεία υπογραμμίζουν τη σημασία της αντιμετώπισης των ανισοτήτων που βασίζονται στο φύλο και της ενδυνάμωσης των γυναικών και των περιθωριοποιημένων ομάδων για την  παγκόσμια αντιμετώπιση του HIV.



Τελευταία τροποποίηση: Πέμπτη, 31 Αυγούστου 2023, 3:33 PM